Saturday, July 26, 2025

671. ఆత్మాభిమానం అహంకారం

 

ఆత్మాభిమానం - అహంకారం


• మానవుని కి , సహచరులతో గాని మరెవరి తో నైనా వాగ్వివాదం సంభవించినపుడు మనసు లోపలి నుంచి తెర మీద కి వచ్చే అంశం , ఒకటి ఆత్మాభిమానం . రెండవది అహంకారం .

 కానీ ఈ రెండింటి మధ్య ఉన్న వ్యత్యాసం నేటి మానవుడు గ్రహించలేని అంధకారంలో మనో స్థితి ఉండడం వలన మరియు , ఆత్మాభిమానం అనే పదాన్ని  సమాజం లో తరచూ వింటూ ఉండడం వలన , ఆ పదాన్ని మనసు కి అన్వయం చేసుకొని తాను వివాదానికి గురైనప్పుడు నా ఆత్మాభిమానం దెబ్బ తింది అనే మాట ను వ్యక్తపరచడం చాలా మంది వ్యక్తుల తరచూ వినడం చూడడం జరుగుతుంది .


• ఎందుకంటే సాధారణంగా మనిషి కి ఇతరుల తో వివాదం సంభవించినపుడు తాను పూర్తిగా తన శరీరాన్ని అభిమానించే  స్థితి లో ఉంటాడు . . . ఈ దేహభిమాన స్థితి , ఎదుటి వ్యక్తి పై కోపం పెంచుతుంది , లేదా తాను పొందిన అవమానాన్ని సహించుకోలేక  దుఃఖం, అసహనాన్ని బయటకు వ్యక్తం చేసేలా చేస్తుంది .


• ఎవరైనా నిందించినపుడు అవమాన భారంతో ఉద్వేగం పొంది , “నేను” అనే శరీర భావన , ఆలోచన ఉండడం వలన ,  తానొక ఆత్మ అనే స్పృహ కనీసం ఆ మనిషి కి స్పురణలో కి రాదు .

మరి అటువంటప్పుడు నా ఆత్మాభిమానం దెబ్బ తింది అని ఇతరులతో చెప్పడం ఎంత వరకు సమంజసం ? వాస్తవానికి ఇది ఒక అవగాహన లోపం. ఎందుకంటే ఆ మనిషి కి ఆత్మ అంటే ఏమిటో తెలియదు కాబట్టి. “ నేను “ అనబడే తన శరీరాన్నే పొరపాటున ఆత్మ గా భావించడం జరుగుతుంది.


• వాస్తవానికి మనిషికి ఆ దశలో వచ్చేది కోపం మరియు అహంకారం. అహంకారం వచ్చినప్పుడు తన అంతర్గత స్థితి , నన్ను నిందిస్తారా  . . . నన్ను అవమాన పరుస్తారా . . . నన్ను మోసం చేస్తారా అనే ఉద్రేక భరితమైన ఉద్వేగాలు బయటకు వస్తాయి. దురదృష్టం ఏమిటంటే  ఇదే ఆత్మాభిమానం అని అనుకుంటాడు ఆ మనిషి .

• నాకు ఆత్మాభిమానం ఎక్కువ, నేను ఎవరిని మాట అనను, నన్ను మాట అంటే పడను అని కొందరు అంటారు .   ఇది పొరపాటు , ఆత్మాభిమాని  ఎవరినీ ఒక మాట అనడు . . . తనను ఎవరైనా ఒక మాట అనినా  పట్టించుకోడు . 

 అసలు ఆత్మాభిమానానికి అర్దం తెలియక పోవడానికి  కారణం ,  అహంకారం .

• ఆత్మ యొక్క స్వధర్మం శాంతి . అంటే ఆత్మ ఎప్పుడూ కూడా , ఏం జరిగినా సరే శాంతి గా ఉంటుంది, శాంతి నే కోరుకుంటుంది. శాంతి అనేది ఆత్మ ఆచరించ వలసిన ధర్మం . 

• మరి మనిషి తనకు ఆత్మాభిమానం ఎక్కువ, అన్నప్పుడు తనకు ఎటువంటి విపత్కర పరిస్థితి ఎదురైనా చిరునవ్వుతో, శాంతి గా నే  ఉండాలి, ఉంటాడు .   మౌనం తో ఆ శాంతి ని అనుభవం చేసుకొని ,  ఆత్మ అభిమాని గా అవుతాడు. ఆత్మాభిమానం ఉన్న వారు దేనికి వెంటనే స్పందించరు , React అవ్వరు. ఎప్పుడూ proactive గానే ఉంటారు. 

ఆత్మాభిమానం ఉన్న వారు ఎవరితోనైనా ఏదైనా సమస్య గాని,  వివాదం గాని , పరిస్థితులు చేతులు దాటి మితిమీరుతున్నప్పుడు  వారికి దూరంగా మౌనం గా ఉంటారు. అంతే కానీ తమలో తాము ఏ విధమైన ఉద్రేకాన్ని పొందరు . పైగా ఎదుటి వారి మానసిక దీనావస్థ , స్థితి పట్ల జాలి కలిగి ఉంటారు . ఎదుటి వారు మరిన్ని పొరపాట్లు , చెడు కర్మలు చేయకుండా ఉండేందుకు ,  నిమిత్తమై  వారికి దూరంగా ఉంటారు.

• మనిషి లో అహంకారం ఒక స్థాయి ని మించి ఉన్నప్పుడు, అనేక రకాల భాష పదజాలంతో , మాటలతో , చేతలతో , సభ్య సమాజం హర్షించని  సంస్కారాల తో ప్రతిస్పందిస్తారు , React అవుతారు.

• మనిషి యొక్క స్పృహ ఆత్మాభిమానానికి , అహంకారానికి మధ్య ఉన్న వ్యత్యాసం యధార్థం గా గమనించుకో  గలిగే  స్థితి పొంది ఉంటే , జరిగిన  జరుగుతున్న  జరగబోయే ఎటువంటి విషయాల పట్ల నైనా క్షోభ , ఆందోళన , ఉత్సుకత,  ఉత్సాహం  వంటి   ఏ విధమైన  భావోద్వేగాలకు  గురి కాకుండా  సాక్షి భూతమై నిమిత్తమాత్రమై  ఆనందంగా తన పని తాను చేసుకుంటూ  జీవిస్తాడు .


యడ్ల శ్రీనివాసరావు 27 July 2025 , 9:30 AM.

No comments:

Post a Comment

672 . ఆనంద నంద రాగం

  ఆనంద నంద రాగం • ఆనంద   నంద   రాగం   ప్రభు  ప్రేమ   సేద   సదనం .   అదవదము        అంతకరము   అనునయము    అంబరాంతము . • ఆనంద     నంద    రాగం...